Pensioen roept gemengde gevoelens op. Voor sommigen is het vooral het einde van een weg, terwijl anderen het zien als het begin van een nieuwe weg, een beloning of verlichting na zoveel jaren hard werken. Het is zeker een interne discussie die de laatste jaren speelt, wanneer je de 60 gepasseerd bent en het moment nadert. Wat maar weinigen zich dan moeten afvragen, zeker als ze al tientallen jaren bij een bedrijf werken, is of ze ontslagen zullen worden terwijl ze nog niet de verplichte leeftijd hebben bereikt om een volledig pensioen te krijgen en al op een leeftijd zijn waarop ze moeilijk nog een baan zullen vinden.
Dat is wat er is gebeurd met een man in Zwitserland, in een verhaal dat watson vertelt. Hij heet Roland Favre, is 61 jaar oud en momenteel actief op zoek naar werk. Volgens het genoemde medium heeft Roland meer dan 40 jaar bij één bedrijf gewerkt, waar hij verschillende functies heeft bekleed, van postorderverkoper tot hoofd logistiek. Hij bleef toen anderen ervoor kozen te vertrekken en leerde bij en schoolde zich om om zich te consolideren, waardoor hij uiteindelijk een veteraan en een vaste waarde in het organigram werd.
“Hij kostte waarschijnlijk te veel”
De routine veranderde abrupt op een ochtend, toen het bedrijf aankondigde dat het 200 banen zou schrappen in heel Europa. Hoewel dit slechts een klein deel van het totale aantal werknemers betrof, zat Favre er ook bij: “Het kwam totaal onverwacht, een enorme schok.” Het ging niet om vervroegde uittreding of een vervroegde pensionering met behoud van loon, maar gewoon om ontslag. Kort na de kennisgeving ontdekte Favre dat zijn functie gedeeltelijk was verplaatst naar Duitsland, Oostenrijk en Slovenië.
Over de reden voor zijn ontslag denkt Favre dat het “waarschijnlijk te duur was geworden”. Hij betreurt ook dat hij ooit heeft gezegd dat hij een vervroegde pensionering overwoog, iets wat zijn bazen in overweging zouden hebben genomen: “Ik denk dat dat ook doorslaggevend is geweest.” Gezien de situatie heeft hij het bedrijf laten weten dat hij een advocaat zou raadplegen, waarop het bedrijf reageerde met een aanbod van zes maanden salaris als ontslagvergoeding. Hij denkt dat “zonder die kleine druk, ze dat waarschijnlijk niet hadden gedaan”.
“De afwijzingen regenen neer”
Nadat hij zijn baan verloor, ging Favre naar het arbeidsbureau om zich als werkzoekende in te schrijven. Hij stelde meer dan 150 sollicitaties op, maar geen enkele leidde tot een vast contract. “De afwijzingen regenen binnen”, klaagt hij. Daarom overweegt hij met pensioen te gaan, ook al heeft hij nog vier jaar te gaan, maar na overleg met zijn bank denkt hij dat hij een groot bedrag zal verliezen en dat dat oneerlijk is. Hij vond een tijdelijke baan in de logistiek, maar die is inmiddels afgelopen. Bij een ander bedrijf legde een personeelschef hem uit dat de functie alleen jongeren aantrok en dat het loon 18 Zwitserse frank –19,30 euro – per uur bedroeg. Hij gaf toe: “Ik kan niemand boven de 55 aannemen, dat is een interne richtlijn.”
Favre stoort zich aan het debat over de pensioenleeftijd, dat meestal gericht is op verlenging ervan. Volgens hem beschouwen bedrijven oudere werknemers als een economische last, niet noodzakelijkerwijs vanwege hun loon, maar vanwege de pensioenpremies. “Vanaf 55 jaar betalen bedrijven 18%. Tussen 25 en 35 jaar dragen ze slechts 7% bij. Loyaliteit komt uiteindelijk behoorlijk duur te staan“. Favre begrijpt dat jongeren niet hetzelfde percentage willen bijdragen omdat dat ten koste zou gaan van hun salaris, maar benadrukt dat dit mechanisme ten koste gaat van oudere werknemers.
”Ontslagen werknemers hebben geen kans”
Bovendien wil Zwitserland vervroegde uittreding bemoeilijken om de pensioenuitgaven te verlichten en de bevolking te stimuleren langer te blijven werken. Favre vindt dit een “realiteitsvreemde” maatregel, omdat volgens zijn ervaring “een 65-jarige werknemer misschien nog wel kan doorwerken, maar degenen die eerder worden ontslagen, hebben vrijwel geen kans meer. Het enige wat overblijft is vervroegde uittreding, en dat zouden ze ook niet moeten bemoeilijken”. In een interview met watson zegt hij dat de regering naar een alternatieve financiering voor de pensioenen moet zoeken.
Ondertussen blijft hij solliciteren, teleurgesteld door het gebrek aan loyaliteit in het huidige beroepsleven. “Ze hebben me weggegooid als een vuilniszak”, zegt hij kritisch. Toch blijft hij positief: “Ik wil nog niet met pensioen. Misschien lacht het geluk me nog wel toe.”