Dinsdag 29 juli, Centraal Station Amsterdam. De Nederlandse douane is aan het werk. Bij wijze van uitzondering zijn er journalisten van de lokale televisiezender NOS aanwezig.
Hun doel is het opsporen van niet-aangegeven contant geld. Onder begeleiding van diensthonden moeten ze uiterst voorzichtig te werk gaan. Om niet op te vallen, doen ze hun officiële armbanden pas op het laatste moment om, vlak voordat ze de passagiers gaan controleren. “Heeft u contant geld bij u?”, vraagt een douanebeambte.
De passagier knikt. “Ongeveer 4000-4500 euro”, antwoordt hij. Gezien het grote bedrag moet de douanebeambte nog een paar vragen stellen om de herkomst van het geld vast te stellen en, nog belangrijker, waarvoor het bestemd is. In dit geval is er niets illegaals aan de hand. De man beweert dat hij het geld heeft opgenomen voor een reis naar het buitenland. Maar “als iemand 5000 tot 6000 euro bij zich heeft en zegt: ‘Ik werk niet. Dit geld komt ergens vandaan’, dan zijn we natuurlijk geïnteresseerd en zullen we alle wettelijke middelen gebruiken om het in beslag te nemen”, legt de douanebeambte uit.
In Nederland, net als in de hele EU, moet je een douaneaangifte doen als je met meer dan 10.000 euro contant geld reist. Anders kunnen de bankbiljetten in beslag worden genomen. In 2025 bereikte de hoeveelheid door de Nederlandse douane in beslag genomen contant geld een recordhoogte: 48 miljoen euro, 34% meer dan het jaar ervoor. De inbeslagnames nemen toe, net als de smokkel. Drugs, tabak, namaak… Miljarden euro’s circuleren tussen de verschillende deelnemers aan deze netwerken. “We krijgen echt te maken met heel uiteenlopende profielen: van gewone koeriers die geld vervoeren voor criminele organisaties tot mensen die diep in deze structuren zijn geïntegreerd”, benadrukt de hoofdinspecteur van de douane in Amsterdam.
Zowel op stations als op snelwegen vinden douaniers steeds grotere sommen contant geld. Zo werd aan de grens met Duitsland 130.000 euro gevonden in een verstopte ruimte in een auto. En aan de grens met België werd 327.000 euro gevonden onder de stoelen van een andere auto. “Dit is een relatief nieuw fenomeen. Het geld wordt steeds vaker gevonden in verborgen compartimenten die oorspronkelijk bedoeld waren voor het vervoer van drugs. In de ene richting worden drugs vervoerd en op de terugweg vinden we in dezelfde verborgen compartimenten stapels contant geld”, aldus een hoge ambtenaar van de Nederlandse Algemene Douane en Accijnzen.
Afgelopen oktober heeft de Nederlandse douane een nieuwe strategie aangenomen om het witwassen van geld tegen te gaan: bij het minste vermoeden wordt contant geld in beslag genomen om drugshandelaren en hun netwerken zoveel mogelijk financiële schade toe te brengen.